Archief
Vanaf 2019 treedt de nieuwe Omgevingswet in werking. Daarbij hoort ook één Rijksvisie op de leefomgeving: de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Provincies en gemeenten zijn verantwoordelijk voor de inrichting van de fysieke leefomgeving.
Na bijna een decennium van geringe aandacht is het afgelopen jaar de verstedelijkingsopgave weer stevig op de agenda gekomen. Er is in de jaren van laagconjunctuur veel over verstedelijking en leegstand gepraat en gedacht, maar nu de groei weer aantrekt, wordt duidelijk dat er geen vastgesteld verstedelijkingsbeeld en beleid is voor Nederland. Dat terwijl, door een samenloop van omstandigheden, de condities voor een krachtig, duurzaam en effectieve verstedelijkingsstrategie aanwezig zijn.
Nederland is een natie met diverse vormen van verstedelijking. Nederland bestaat uit: metropolitane gebieden; stedennetwerken; Nationale landschappen; en landbouwgebieden.
Naar een gezamenlijke aanpak
In het voorjaar van 2017 is op initiatief van het Interprovinciaal Overleg (IPO) en in samenwerking met de grote steden uit het G4-netwerk en de middelgrote uit het G32-netwerk een ronde bestuurlijke gesprekken gehouden onder leiding van Joost Schrijnen en Paul Gerretsen over de verstedelijkingsopgave als belangrijke gezamenlijke bijdrage van de totstandkoming van de NOVI. Het gaat niet om één verstedelijkingsstrategie voor heel Nederland, maar om een reeks verschillende benaderingen die recht doen aan de regionale verschillen.
Geïnterviewde bestuurders en directeuren
Interview team: Joost Schrijnen, Paul Gerretsen, Frank Puijn,
Ron Lander, Monique Esselbrugge
De bevindingen zijn gebundeld in de publicatie "Verstedelijkingsopgave van Nederland- IPO , G4 en G32: Naar een gezamenlijke aanpak". Er zijn een aantal algemeen geldende aandachtspunten gedestilleerd uit de gevoerde gesprekken.
Het hele verslag kunt u | hier | downloaden.
De optimalisatie van de bestaande stad
Alle partijen zijn het er over eens dat het belangrijkste doel van verstedelijking is: het bestaande toekomstbestendig krijgen, om bestaande steden en dorpen aan te pakken en op een hoger niveau te brengen.
Diverse vormen verstedelijking
De stedelijke renaissance met de vraag naar hoogstedelijke milieus gaat hand in hand met de trek naar kleine dorpmillieus. Voor de vraag naar nieuwe woningen en werkomgevingen verschuift de aandacht van de hoeveelheden die gerealiseerd moeten worden, naar een diversiteit van omgevingen.
Verstedelijking als maatschappelijke opgave
Het gaat niet alleen om de toekomstige inrichting van locaties maar ook om een transitie waarin maatschappelijke opgaven hun plek moeten vinden. Maatschappelijk betrokkenheid is daarbij noodzakelijk.
De regio als speelveld
Er zijn grote verschillen in verstedelijkingsdynamiek. Sterke groei wordt op korte afstand afgewisseld met stilstand of krimp. Op dit moment is regionale samenwerking en afstemming bij de ontwikkeling van woon- en werklocaties nog te vrijblijvend. Een prikkel of beloning op sterke regionale samenwerking zal gemeenten stimuleren hun rol adequaat in te vullen.
Metropolitane urgentie
Voor de ontluikende metropoolregio's is wat betreft schaal en agenda specifieke aandacht gewenst in de NOVI. De metropoolontwikkeling is van toenemende betekenis voor de internationale concurrentiepositie van Nederland en Nederlandse steden.
Samenhangend in internationale context
Nederland is geen grote stad maar een sterk verstedelijkt land. Voor de NOVI bestaat niet alleen de noodzaak om het geheel bij elkaar te houden, maar ook om de verschillende potenties van de verschillende landsdelen elkaar te laten versterken.
Verstedelijking is bereikbaarheid
Stedelijke bereikbaarheid wordt als meest prangende opgave ervaren in metropolitane gebieden. In alle gevallen is een regionaal bereikbaarheidsaanpak wenselijk en daarbij is versnelling van het nationale netwerk, met specifieke aandacht voor de grensoverschrijdende verbinding van belang.
Naar een verdiepingsstrategie
Bij een gedecentraliseerde ruimtelijke ontwikkeling, horen decentrale middelen om de regionale doelen te bereiken. Het is noodzakelijk deze middelen in kaart te brengen en te beoordelen of er nationale of provinciale fondsen of andere financiële constructies aanvullend nodig zijn.
Voor 'Verstedelijkingsopgave van Nederland - een gezamenlijke aanpak' zijn geïnterviewd: Eric van den Burg (Wethouder Amsterdam), Boudewijn Revis (Wethouder Den Haag), Ronald Schneider (Wethouder Rotterdam), Paulus Jansen (Wethouder Utrecht), Esther Agricola (Directeur Ruimte en Duurzaamheid Amsterdam), Peter Kievoet (Directeur Economie Mobiliteit en Ruimte), Emile Klep (Directeur Stedelijke Inrichting Rotterdam), René Groen (Directeur Ruimtelijke Kwaliteit en Mobiliteit), Pieter Klomp (Adjunct directeur Ruimte en Duurzaamheid), Lennart Harpe (Wethouder Delft), Raimond de Prez (Wethouder Delft), Ferrie Förster (Wethouder Delft), Staf Depla (Wethouder Eindhoven), Jeroen Hatenboer (Wethouder Enschede), René Verhulst (Burgemeester Goes), Roeland van der Schaaf (Wethouder Groningen), Peter van Zutphen (Wethouder Heerlen), Ralf Karel Hubert Krewinkel (Burgemeester Heerlen), Job Fackeldey (Wethouder Lelystad), Mario Jacobs (Wethouder Tilburg), Dennis Straat (Wethouder Zaandam), Erik van Merrienboer (Gedeputeerde Noord-Brabant), Josan Meijers (Gedeputeerde Gelderland), Jan Jacob van Dijk (Gedeputeerde Gelderland), Fleur Q. Gräper-van Koolwijk (Gedeputeerde Groningen), Bart Krol (Oud Gedeputeerde Utrecht), Adri Bom-Lemstra (Gedeputeerde Zuid-Holland).
Quotes uit de interviews
"De steden zijn de motoren van de economie."
"Voor energietransitie zou het belangrijk zijn de verkoopbaarheid van het huis te koppelen aan het energielabel"
"Zorgpunt is dat de bestaande verkeersmodellen niet werken voor de stedelijke bereikbaarheidsopgave."
Download hier de digitale publicatie | Verstedelijkingsopgave van Nederland |
PROJECT TEAM
Vereniging Deltametropool
Anastasia Chranioti
Paul Gerretsen
Yvonne Rijpers
Gertie van den Bosch
Joost Schrijnen (Ruimte voor Ontwikkeling)
INTERVIEW TEAM
Joost Schrijnen
Paul Gerretsen
Frank Puijn (Interprovinciaal Overleg)
Ron Lander (Provincie Groningen)
Monique Esselbrugge (Provincie Overijssel)
REDACTIE
Catja Edens (Spatie)
Vragen of reageren?
Neem voor meer informatie contact op via
| anastasia.chranioti@deltametropool.nl | of 010-737 0340.
Partners
Vereniging Deltametropool werkt aan een NIEUWE UITSTRALING en aan een nieuwe WEBSITE! Onze bestaande website is momenteel niet up to date, onze excuses ervoor.
Boekpresentatie en debat:
'Het volgende landschap'
Wat kunnen we leren van de Landschapstriënnale?
28 mei in de Tolhuistuin
Toekomstverkenning
van het maritieme cluster en het belang van een regionale ruimtelijke strategie
Spot On - het landschap als vestigingsvoorwaarde. Publicatie (2017) over de inzet van het Nederlandse landschap in het economisch vestigingsklimaat?
In dit retrospectief blikt Vereniging Deltametropool terug op een veelbewogen jaar.
'Energie & Ruimte - een nationaal perspectief’ presenteert een nationale visie op de energietransitie en haar ruimtelijke impact.
Voor Bicycle Landscape fietste Yorit Kluitman door alle 388 Nederlandse gemeenten en fotografeerde het open landschap, zonder mensen of bebouwing: een dwarsdoorsnede van het geordende Nederland. Zijn drijfveer is een fascinatie voor de georganiseerde grafische structuur van de open ruimte.
Manifest Binnenstedelijke Gebiedstransformaties. De vereniging en het College van Rijksadviseurs ondersteunen dit manifest van diverse partijen.
Drechtsteden, maritieme top woonlocaties. Inventarisatie van ontwikkellocaties. Het ontwikkelde model koppelt ruimtelijke kwaliteiten aan woonwensen.
NOVI NU bundelt vier essays rondom de thema’s Next Farming, Next Living, Next Economy en Next Energy.
Publicatie Blind Spot bespreekt het belang van een hoogwaardig landschap voor het vestigings-klimaat, aan de hand van tien metropolitane regio's wereldwijd.
Werkboeken: Loket Knooppunten 2015 In de vier stationsgebieden Almere Centrum, Oss, Nijmegen en Eindhoven wordt de ontwikkeling gestimuleerd.
Met de nieuwste Stadsnatuurkaart Rotterdam kan je op zoek naar de Rotterdamse wildernis en de natuurlijke stad beleven. Op naar een coherent stadsnatuur netwerk!
City Deal Binnenstedelijk Bouwen en Transformatie De vereniging heeft deze City Deal, op 24 maart 2016 te Den Haag, mede ondertekend.
DialogueMaps: interactief kaart-instrument voor landschapswaard-ering, gericht op gebieden met complexe waarderingsdiscussies in het (stedelijk) landschap.
Duurzame Verstedelijking & Agglomeratiekracht Studie naar en pleidooi voor een integrale verstedel-ijkingsstrategie om de internationale concurrentiepositie te vergroten.
Oproep Vereniging Deltametropool roept op tot metropolitane strategie en agenda voor Nederland. Randstad is niet genoeg! #deltametropoolnederland
Opgave van de Maand een nieuwsbrief die iedere maand één van de 12 onvermijdelijke opgaven van het Jaar van de Ruimte belicht.
Werkboeken: Loket Knooppunten Met de selectie van drie stations-gebieden in de provincie Noord-Holland ging het Loket Knooppunten (CRA) van start.
Internationale Connectiviteit van de Zuidelijke Randstad Een Kwalitatieve vergelijking van de Zuidelijke Randstad in internationaal perspectief.
Duurzame TOD van Qinghe Station Verslag van een werkweek in Beijing, genaamd 'The Sino-Dutch Approach', over Transit-Oriented Development van Qinghe station.
Update - SprintStad #6 geeft inzicht in de geboekte vorderingen in 2013 en een vooruitblik op 2014 en verder. Het is de laatste Update in de serie.
Publicatieoverzicht van het thema Metropolitane Strategieën. Ook vindt u hier een overzicht van alle themabijeenkomsten.
Publicatieoverzicht van het thema Ruimte en Mobiliteit. Ook vindt u hier een overzicht van alle themabijeenkomsten.
Publicatieoverzicht van het thema Landschap van de Deltametropool. Ook vindt u hier een overzicht van alle landschapsbijeenkomsten.
Knooppunten in Stadsregio Rotterdam Met het opstellen van stationsprofielen is de differentiatie van 9 knooppunten in de Stadsregio Rotterdam in beeld gebracht.
Het Manifest en Werkboek voor het Metropolitane Gebied Leiden is een eerste aanzet om het metropooldenken op de regionale agenda te krijgen.
De publicatie Maak Plaats! geeft een nieuwe visie op ruimtegebruik en is een co-productie van Vereniging Deltametropool en de Provincie Noord-Holland.
Maak Plaats! is a publication on transit-oriented development; a smart growth strategy focused on a more efficient use of the existing city and its existing infrastructure network.
New York - de Impact van Metropolitane Interventie , een artikel dat de invloed van een actie- groep op het grote investerings- kapitaal in New York beschrijft .
Tijdens de Beijing Design Week 2013 boog een groep Nederlandse experts zich onder de naam 'The Sino-Dutch Approach' over de herontwikkeling van Fengtai.
Metropolitaan reisverslag: Wat gebeurt er in Amerika? serie over de metropolitane ontwikkeling in de San Francisco Bay Area, zoals opgetekend door Jaap Modder.
Column De Nieuwe Deltametropool over metropoolvorming op wereldschaal, geschreven door Jaap Modder naar aanleiding van de INTA36 conferentie.
Metropolitaan reisverslag: Wat gebeurt er in ...? serie met inkijk in de metropolitane ontwikkeling in het Midden-Oosten en Azië, zoals opgetekend door Jaap Modder.
Update - SprintStad #5 toont een actueel overzicht van het 'work in progress', een vooruitblik op de doelstellingen voor 2013 en meer.
Brief aan kabinetsinformateurs: “Nederland heeft visie op metropolitane ontwikkeling nodig om in grootstedelijke slag overeind te blijven”.
Update - SprintStad #4 toont de nieuwste ontwikkeling van serious game naar planning support tool, resultaten van de stations-inventarisatie en meer.
Onderzoek naar de invloed van serious game SprintStad op beleidsontwikkeling, afdeling Planologie - Universiteit Utrecht.
Publicatie: BESTNET, inventarisatie van Transport Oriented Development in Nederland. Een inspirerend beeld van de kansen en opgaven. De publicatie is online te bestellen.
Eind februari 2011 is Hollandblad #8 uitgekomen. Dit nummer heeft als thema Bereikbaarheid, bottom-up.
Update - SprintStad #3 behandelt ondermeer de nieuwe versies van de serious game, onderzoeksresultaten en de planning van het project.
De FactSheet informeert leden van de vereniging over (opmerkelijke) feiten die een bestaande of toekomstige discussie binnen de Deltametropool kunnen beïnvloeden.
Het Jaaroverzicht 2010 laat zien op welke activiteiten, publicaties en projecten de vereniging in 2010 heeft ingezet.
Kiezen voor 4, 3 of 0 vraagt in artikelvorm aandacht voor de bestuurlijke opschaling van de Randstad in het verkiezingsdebat voor de Provinciale Staten 2011.
Het gezamenlijke opiniestuk uit de vakgemeenschap Supersnelweg, quo vadis? naar aanleiding van het recente regeerakkoord.
Begin september 2010 is Hollandblad #7 uitgekomen. Dit nummer heeft als thema 'Geen ruimte, Geen geld'.
Brief aan informateurs: om uit de crisis te komen is ontwikkeling van de Randstad tot een topregio urgenter dan ooit.
Eind april 2010 is de zesde editie van het Hollandblad uitgekomen. Dit nummer heeft als thema 'Angst voor de Metropool'.
Update - SprintStad #2 beschrijft ondermeer de spelsessie-evaluaties, het prototype, de debatbijeenkomst, betrokken partijen en de planning van project SprintStad.
De nieuwsbrief Private Picks biedt een platform voor interessante initiatieven, ideeën en evenementen omtrent metropolitane ontwikkeling.
Het jaaroverzicht 2009 laat zien op welke activiteiten, publicaties en projecten Vereniging Deltametropool in 2009 heeft ingezet.
Eind september 2009 is het laatste Hollandblad uitgekomen. Dit vijfde nummer is geheel vernieuwd en heeft als thema 'Rethinking'.
Update - SprintStad #1 beschrijft ondermeer de achtergrond, onderzoeksvragen, uitgangspunten en voortgang van project SprintStad alsmede informatie over het spel.
De tafelrede 'Universiteiten in de Randstad' (Sijbolt Noorda) is de eerste uit een serie tafelredes uitgesproken tijdens de jaarlijkse AB-vergadering van de vereniging.
Het cahier Rewind | Play | Fast Forward verschijnt als sluitstuk van een reeks conferenties in 2008 en doet daarvan verslag.
De DVD International Review Standard 2040 n.a.v. de conferentie, met dezelfde titel, die op 15 en 16 december 2008 werd gehouden is uitgebracht.
Van het Hollandblad is de Zomer 2008 editie uitgekomen met als thema 'tussen Randstad Urgent en Randstad 2040'.
Het Hollandblad probeert op inhoudelijke en open wijze de discussie over metropoolvorming en ontwikkelingen die daarmee samenhangen een impuls te geven.