De 'Atlas Slimme Verstedelijking' is zowel een statement over het onderbenutte potentieel in onze steden als een uitnodiging tot een nieuwe manier van werken op het gebied van binnenstedelijke ontwikkeling.

![]() ![]() |
| SprintStad Planning Support Tool – Agglomeratiekracht Loket knooppunten – Maak Plaats! – Stadsregio Rotterdam Werken aan Stedenbaan – Inode – Bestnet – Activiteiten – Downloads [Atlas Slimme Verstedelijking]
|
Introductie
In een tijd dat het er op lijkt dat traditionele manieren van stadsontwikkeling tekort schieten blijven Nederlandse steden bouwen buiten hun stedelijke grenzen, waarbij gebruik gemaakt wordt van eenvoudige maar niet kosteneffectieve ontwikkellocaties. Binnenstedelijke ontwikkeling biedt een potentieel dat aangeboord kan worden: het is hiervoor echter wel nodig om tot een nieuwe combinatie van programma, mensen en stedelijke typologieën te komen.
ATLAS Slimme Verstedelijking |
Een Atlaspagina toont het gebied dat ontwikkeld kan worden en basis informatie, zoals de locatiecategorie, de ruimte beschikbaar voor transformatie/nieuwe ontwikkeling en het geschatte aantal woningen dat gerealiseerd kan worden. |
Eén Atlas, zes delen en locatietypes
De uitkomsten van het onderzoek | Duurzame verstedelijking & agglomeratie-kracht |, door Vereniging Deltametropool in samenwerking met het College van Rijksadviseurs, liggen aan de basis van de Atlas Slimme Verstedelijking. Hierin stond de vraag centraal hoe en waar nieuwe verstedelijking het meest kan bijdragen aan het versterken van de agglomeratiekracht. De Atlas toont in cijfer en beeld dat de | Ladder voor Duurzame Verstedelijking | niet alleen ingezet kan worden als restrictief middel, maar juist ook om te laten zien waar kansen voor binnenstedelijke ontwikkeling liggen!
Een Atlas bestaat uit zes delen die ieder één locatietype (Internationaal, Nationaal, Regionaal, OV, Auto en Lokaal) beschrijven. Afhankelijk van de mate van multimodale bereikbaarheid is een locatie meer of minder geschikt voor een bepaald type programma. Zo lenen multimodale locaties zich vaak meer voor stedelijk wonen en hoogwaardige bedrijvigheid, terwijl bij op de auto gerichte locaties lage dichtheden en logistieke bedrijvigheid passen.
Atlas Zuidelijke Randstad: 3260 ontwikkellocaties
De vereniging heeft een eerste Atlas Slimme Verstedelijking gemaakt voor de Zuidelijke Randstad regio. Deze | Atlas Zuidelijke Randstad | (PDF) toont in totaal 3.260 potentiële binnenstedelijke ontwikkellocaties waar nieuwe leefomgevingen en 229.000 woningen gecreëerd kunnen worden in diverse dichtheden en typologiën. Zo'n 70% van de woningen kan geraliseerd worden door uitvoering van bestaande plannen. Zo'n 13% door transformatie van oude industriële gebieden en zo'n 3% van leegstaande kantoorgebouwen.
Deze Atlas toont niet alleen potentiële ontwikkellocaties, maar wordt ook ingezet tijdens (werk)bijeenkomsten om de interactie en dialoog tussen stakeholders te bevorderen.
Ruimtelijke Matchmaking |
De Atlas als statement en uitnodiging
Onbenut stedelijk potentieel
Als statement illustreert de Atlas het onbenutte potentieel aan ruimte dat onze steden herbergt, op locaties die goed verbonden zijn en toegang tot diensten en werkomgevingen verlenen.
Naar een nieuwe manier van werken
Als uitnodiging beoogt de Atlas geïnteresseerde partijen aan te sporen om op een transparante en open manier aan de slag te gaan met de potentiële ontwikkellocaties. Maar het promoot ook de vorming van nieuwe coalities, die nodig zijn voor binnenstedelijke ontwikkeling.
Ruimtelijke matchmaking: P-matching pilot
In het traject Ruimtelijke matchmaking wordt de Atlas ingezet als werkboek voor geïnteresseerde partijen, waar zij kunnen reageren en reflecteren op potentiële ontwikkellocaties. Dit zorgt er voor dat de beste mogelijkheden naar boven komen en stakeholders met elkaar in contact geraken. Lees nu meer over het proefproject | P-matching | dat momenteel al actief is in de Drechtsteden en Rotterdam. Inzet van P-matching in Delft en Leiden is in voorbereiding, meer informatie volgt.
Vervolgstappen: ontwerpend onderzoek
> Afgezien van de aanwezigheid van potentiële ontwikkellocaties moet ook de bruikbaarheid van oplossingen bewezen worden. De zeer diverse kwaliteiten die mogelijk behaald kunnen worden op sommige onverwachte locaties moeten expliciet gemaakt worden. Ontwerpende architectuur kan aantonen dat deze mogelijkheden aanwezig zijn en vice versa dat er mogelijkheden zijn om het potentieel dat de grotere agglomeratie met zich meebrengt te gebruiken in het architecturele ontwerp.
> In samenwerking met architectuurstudies kan er gekeken worden naar het metropolitane karakter in de architectuur van Nederlandse steden. Lees meer over de (mogelijke) samenwerking met:
- Academie van Bouwkunst Amsterdam
- University of Melbourne
- Technische Universiteit Delft
Participeer!
Interesse in een nadere analyse, verdieping of vergelijking van uw eigen regio? Wij nodigen u van harte uit om als participant, sponsor, partner of op andere wijze aan het project een bijdrage te leveren. Neem hiervoor contact op met het | agentschap |.
Lees meer over het overkoepelende thema | Mobiliteit en Ruimte |.
Vragen, opmerkingen of meer info?
| Anastasia Chranioti | (projectleider)
010 - 737 0340
Projectpartners
The New Planning is a collaborative research project between Deltametropolis Association and TU Delft. A consortium of academic, civil society, government and market sectors is being created to meet the urgent need for a new model of strategic spatial planning that will keep the Netherlands at the forefront of territorial governance.